Γράφει ο Φυσικοθεραπευτής Χατζηλιάδης Γεώργιος, συνεργάτης του doctoranytime.gr
To Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα είναι μία πάθηση στην οποία πιέζεται το μέσο νεύρο, καθώς διαπερνά στην περιοχή του καρπού και στην παλαμιαία πλευρά τον λεγόμενο καρπιαίο σωλήνα. Ο «σωλήνας» αυτός σχηματίζεται από τον εγκάρσιο σύνδεσμο και από τους τένοντες του καρπού.
Στο αρχικό στάδιο το άτομο αισθάνεται ένα «βάρος» στον καρπό, που σιγά-σιγά εξελίσσεται σε μούδιασμα και επεκτείνεται στα τρία πρώτα δάκτυλα, τον αντίχειρα, τον δείκτη, το μέσο και το μισό του παράμεσου δακτύλου. Χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι ότι δεν επηρεάζει ποτέ το μικρό δάκτυλο. Το μούδιασμα στο αρχικό στάδιο δεν είναι συνεχές, όμως στην πορεία γίνεται μόνιμο. Σε προχωρημένο στάδιο εμφανίζονται ο πόνος και η αδυναμία στο χέρι.
Παράλληλα το σύνδρομο χειροτερεύει, ως αποτέλεσμα των επαναλαμβανόμενων καθημερινών κινήσεων του καρπού όπως για παράδειγμα της χρήσης υπολογιστή. Κάποιες φορές μπορεί να προκαλέσει πόνο στο χέρι, που επεκτείνεται στα δάκτυλα αλλά και πάνω από τον καρπό ενώ καμιά φορά η εν λόγω συμπτωματολογία είναι δυνατόν να φτάσει μέχρι τον ώμο. Σε προχωρημένο στάδιο ο ασθενής βλέπει να του πέφτουν πράγματα από το χέρι και αδυνατεί να εκτελέσει λεπτές κινήσεις όπως να κουμπώσει τα κουμπιά του.
Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα ανήκει κατά βάση στα λεγόμενα σύνδρομα υπέρχρησης (over use syndrome). Αν και σπάνια, μπορεί να εμφανιστεί και σε άλλες περιπτώσεις, όπως όταν υπάρχει ρευματοειδής αρθρίτιδα, υποθυρεοειδισμός και κάποιες άλλες παθήσεις.
Σε ποιες περιπτώσεις προκαλείται Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα;
Όπως προαναφέρθηκε το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα οφείλεται στην πίεση του μέσου νεύρου, όταν διαπερνά τον λεγόμενο καρπιαίο σωλήνα. Σε γενικές γραμμές οι καταστάσεις που είτε προκαλούν, είτε επιδεινώνουν το σύνδρομο μπορεί να είναι:
- Τραυματισμός του καρπού είτε άμεσος με ατύχημα, είτε ήπιος αλλά καθημερινός λόγω πολύωρης εργασίας σε υπολογιστή ή εργασίας σε κομπρεσέρ.
- Η εγκυμοσύνη, η εμμηνόπαυση αλλά και η θεραπεία με αντισυλληπτικά αποτελούν επίσης συνήθεις αιτιολογικούς παράγοντες.
- Άλλες εμπλεκόμενες παθήσεις είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο σακχαρώδης διαβήτης, ο υποθυρεοειδισμός και άλλες
Πως μπορεί να γίνει διάγνωση του συνδρόμου του καρπιαίου σωλήνα;
Η διάγνωση της ύπαρξης του συνδρόμου μπορεί να γίνει με τις εξής ενέργειες:
- Δοκιμασίες ελέγχου αισθητικότητας δακτύλων
- Έλεγχος του βαθμού αιμωδίας (μουδιάσματος) των δακτύλων
- Έλεγχος στην βάση του αντίχειρα για πιθανή ατροφία η αδυναμία
- Άμεση πίεση του μέσου νεύρου στην περιοχή όπου διαπερνά τον καρπιαίο σωλήνα και έλεγχος αν αυτό προκαλεί μούδιασμα στα δάκτυλα.
Παράλληλα διενεργούνται κι άλλες εξετάσεις όπως το ηλεκτρομυογράφημα και, εφόσον κριθεί αναγκαίο πραγματοποιείται και ακτινογραφία για να αποκλεισθούν άλλες παθήσεις του χεριού.
Ποιοι είναι οι τρόποι ανακούφισης από το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα;
Εδώ η προσπάθεια μας επικεντρώνεται αφενός στην καλύτερη δυνατή ανακούφιση και αφετέρου στην πρόληψη υποτροπών για την αποφυγή μόνιμης βλάβης του μέσου νεύρου. Η χρήση νάρθηκα κατά την διάρκεια της νυκτερινής κατάκλισης, σε θέση που ο καρπός να ακινητοποιείται, χωρίς να προκαλείται όμως περαιτέρω πίεση στο μέσο νεύρο, αποτελεί μία εξαιρετικά χρήσιμη επιλογή. Οι θεράποντες ιατροί δύνανται να χορηγήσουν παυσίπονα ή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, που βοηθούν στην ανακούφιση του ασθενή. Ακόμη ένα πολύ σημαντικό μέτρο είναι να τροποποιήσουμε τις δραστηριότητες και τον τρόπο που αυτές εκτελούνται στην καθημερινότητα του ασθενή, ώστε να υπάρξει αποτελεσματική επιβράδυνση της πάθησης και παράλληλα οι ενέργειες μας να είναι πλέον αποτελεσματικές.
Ποια είναι τελικά η κατάλληλη θεραπεία για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα;
Σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν σε μόνιμη βάση και η συντηρητική αγωγή δεν αποδίδει, η λύση πλέον είναι η χειρουργική επέμβαση. Πρόκειται για μία τομή στον εγκάρσιο σύνδεσμο, σε συνθήκες χειρουργείου βέβαια, με τοπική αναισθησία. Η τομή απελευθερώνει την άνω πλευρά του καρπιαίου σωλήνα και έτσι απελευθερώνεται το μέσο νεύρο από την πίεση που ασκούσε ο εγκάρσιος σύνδεσμος. Όσο για την επέμβαση, πραγματοποιείται σε επίπεδο εξωτερικών ιατρείων και ο ασθενής παίρνει εξιτήριο σε διάστημα μόλις δύο ωρών.
Τέλος, προτείνουμε κάποιες συγκεκριμένες ασκήσεις με σκοπό την ενδυνάμωση και τη διάταση των ανατομικών στοιχείων της πηχεο-καρπικής άρθρωσης, οι οποίες πραγματοποιούνται και βοηθούν τόσο στο επίπεδο της συντηρητικής αντιμετώπισης, όσο και στο μετεγχειρητικό στάδιο. Η ενδυνάμωση και οι διατάσεις, που αφορούν τα μυο-συνδεσμικά στοιχεία της πηχεο-καρπικής άρθρωσης συμβάλλουν στον καλύτερο δυνατό βαθμό στην απελευθέρωση του «μπλοκαρισμένου» μέσου νεύρου, την υποχώρηση του οιδήματος μέσω της βελτίωσης της αιμάτωσης, επιδιώκοντας την πλήρη αποκατάσταση της τροχιάς και της λειτουργικότητας της άρθρωσης.
Οι ασκήσεις που μπορεί να βοηθήσουν
- Κρατήστε «πατημένη μια μαλακή μπάλα για 5 δευτερόλεπτα. Πραγματοποιήστε 2 σετ των 15 επαναλήψεων
- Τοποθετήστε την άκρα χείρα σε θέση «γροθιάς», λυγίζοντας τους καρπούς προς τα κάτω με διάρκεια 5 δευτερολέπτων. Στην συνέχεια ισιώστε τους καρπούς, χαλαρώστε τα δάκτυλα και κρατήστε για άλλα 5 δευτερόλεπτα. Ύστερα επαναλάβετε την άσκηση.
- Λυγίστε τον καρπό με τα δάκτυλα να κοιτάζουν προς τα κάτω. Με το άλλο χέρι ασκήστε πίεση προς τα κάτω σαν να το σπρώχνετε. Κρατήστε το τράβηγμα για 20 δευτερόλεπτα και κάντε το ίδιο σε κάθε επανάληψη (15 φορές)
- Ενώστε τα χέρια με τα ακροδάχτυλα σε επαφή, τη λεγόμενη «θέση «προσευχής» και σπρώξτε τις παλάμες σας, ξεκινώντας από τον αντίχειρα και μικρό. Κρατήστε τα δάκτυλα σε επαφή και επαναλάβατε την άσκηση για 2 λεπτά.
- Με τεντωμένο το χέρι προς τα μπροστά και τον αγκώνα σε έκταση, προεκτείνετε τον καρπό και τα δάκτυλα προς τα κάτω. Ανοίξτε τα δάκτυλα και με το άλλο χέρι πιέστε το χέρι που κοιτάζει προς το πάτωμα.
- Η θέση «παπάκια»: Βάλτε τα χέρια στο πλάι και λυγίστε τους αγκώνες. Γυρίστε τους καρπούς στις μασχάλες και με τις παλάμες στραμμένες μακριά από το σώμα τοποθετήστε τα δάκτυλα να κοιτάζουν προς τα κάτω. Διατηρείστε την θέση για 20 δευτερόλεπτα και επαναλάβατε.
