Γράφει η Ευτυχία Γαλανάκου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και Χημικός Α.Π.Θ. Εκπαιδεύτρια ΕΦΕΤ
Είμαστε πια κοντά στα τέλη της άνοιξης, ο καιρός έχει ζεστάνει αρκετά και αναζητάμε δροσιστικά ροφήματα. Το κεφίρ αποτελεί μια πολύ σωστή επιλογή, μας δροσίζει και εφοδιάζει τον οργανισμό μας με βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και προβιοτικά.
Το αγαπημένο ρόφημα στον Πόντο, στη Ρωσία και σε πολλά μέρη της Ευρώπης έχει προέλθει από τον Καύκασο αιώνες πριν όπως γράφει η βιβλιογραφία. Εδώ και καιρό έχει γίνει αγαπητό και στην Ελλάδα και όχι άδικα.
Τι είναι το κεφίρ και από πού προέρχεται:
Είναι γαλακτοκομικό αεριούχο ρόφημα με υπόξινη γεύση. Μοιάζει με υγρό γιαούρτι. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρείται πάντοτε σε θερμοκρασία που αναγράφεται στη συσκευασία, δηλαδή θερμοκρασία<6°
Όπως το γιαούρτι, έτσι και το κεφίρ είναι προϊόν της ζύμωσης του γάλακτος. Παρασκευάζεται παραδοσιακά από γάλα κατσίκας ή πρόβειο, μπορεί όμως να παρασκευαστεί και από γάλα αγελάδας. Προστίθεται στο φρέσκο γάλα η ειδική μαγιά, προκαλείται ζύμωση, παραγωγή γαλακτικού οξέος και προκύπτει το κεφίρ. Η καλλιέργεια κεφίρ είναι οι σπόροι του κεφίρ που αποτελούνται από μη παθογόνους μικροοργανισμούς που περιλαμβάνουν βακτήρια, ζυμομύκητες και πολυσακχαρίτες. Η μικροβιολογία των σπόρων του κεφίρ είναι πολύ σύνθετη αλλά πλούσια σε προβιοτικά. Περιλαμβάνει την μικροβιακή καλλιέργεια του γιαουρτιού συν την καλλιέργεια κεφίρ. Οι κυριότεροι μικροοργανισμοί είναι βακτηρίδια τύπου Lactobacillus και Streptococcus που συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας της μικροβιακής χλωρίδας του πεπτικού συστήματος.
Πίνοντας κεφίρ τι θρεπτικά συστατικά προσφέρουμε στον οργανισμό μας:
- Μας ενυδατώνει αφού περιέχει 80-85% νερό και μας δίνει ενέργεια που εξαρτάται από το γάλα που χρησιμοποιούμε, αν δηλαδή είναι πλήρες το γάλα ή αποβουτυρωμένο.
- Λαμβάνουμε πρωτεΐνες υδατάνθρακες, και λίπη. Η περιεκτικότητα σε λίπος εξαρτάται πάλι από το γάλα που χρησιμοποιούμε.
- Βιταμίνες του συμπλέγματος Β, κυρίως θειαμίνη, (Β1), ριβοφλαβίνη (Β2), φολικό οξύ. Επίσης βιοτίνη, και βιταμίνη C.
- Βιταμίνη Α και βιταμίνη D. Επίσης συμβάλλει στην παραγωγή βιταμίνης Κ και Β12 στο έντερο παρουσία των προβιοτικών του.
- Μέταλλα όπως ασβέστιο, φώσφορο και μαγνήσιο.
- Ιχνοστοιχεία όπως ψευδάργυρο.
- Χοληστερόλη ανάλογα με το γάλα που χρησιμοποιείται για την παρασκευή του.
- Προσφέρει προβιοτικούς μικροοργανισμούς ευεργετικούς για το γαστρεντερικό μας σύστημα.
Οφέλη για την υγεία μας:
- Συμπεριλαμβάνεται σε πρόγραμμα για μείωση του βάρους επειδή είναι ρόφημα με λίγες θερμίδες και λιπαρά.
- Ρόφημα ιδανικό για όσους αθλούνται επειδή παρέχει βιταμίνες του συμπλέγματος Β απαραίτητες για την υγεία του νευρομυικού συστήματος καθώς και μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
- Για πρόληψη και αντιμετώπιση παθήσεων των οστών, όπως οστεοπόρωση αφού είναι πηγή βιταμίνης D, ασβεστίου και φωσφόρου.
- Για ρύθμιση της πίεσης και του σακχάρου. Είναι προϊόν ζύμωσης του γάλακτος με αποτέλεσμα να μην ανεβάζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα απότομα. Επομένως είναι προτιμότερο από το γάλα για τους διαβητικούς.
- Μπορεί να καταναλωθεί από άτομα με δυσανεξία στη λακτόζη αφού τα γαλακτικά βακτήρια έχουν ζυμώσει τη λακτόζη του γάλακτος σε γαλακτικό οξύ.
- Τα προβιοτικά που περιέχει είναι ωφέλιμα για άτομα με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα ή που λαμβάνουν συχνά αντιβιοτικά.
- Για πρόληψη λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος, κυρίως σε γυναίκες που παρουσιάζουν συχνά ουρολοιμώξεις, κυστίτιδες ή κολπίτιδες.
- Για την υγεία των δοντιών, στην αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος που προέρχεται από γαστρεντερικές ανωμαλίες και στην πρόληψη από τερηδόνα και ουλίτιδα.
- Συντελεί στη σωστή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, χωνεύεται εύκολα και αποτελεί τροφή-φάρμακο για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ). Επίσης προλαμβάνει προβλήματα δυσκοιλιότητας αλλά και βοηθάει στην αντιμετώπισή της. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να προλαμβάνει τον καρκίνο του εντέρου και γενικότερα του πεπτικού συστήματος. Οι έρευνες όμως συνεχίζονται για να έχουμε περισσότερα θετικά συμπεράσματα.
- Ιδανικό ρόφημα για παιδιά, εγκύους, γυναίκες που θηλάζουν και ηλικιωμένους.
Πως βρίσκουμε το κεφίρ:
Στο εμπόριο, υπάρχουν στα ψυγεία των σουπερμάρκετ έτοιμα ροφήματα κεφίρ μάλιστα με χαμηλές θερμίδες και χαμηλά λιπαρά.
Όμως προτιμότερο είναι να παρασκευάσουμε μόνοι μας ρόφημα κεφίρ αγοράζοντας σπόρους κεφίρ που τους προσθέτουμε στο γάλα που θέλουμε και αφήνουμε το μείγμα σε ζεστό μέρος για 24 ώρες για να γίνει η ζύμωση. Μετά το σουρώνετε σε σουρωτήρι με μεγάλους πόρους (κατά προτίμηση πλαστικό ή γυάλινο σκεύος). Το υγρό το πίνουμε ενώ το υπόλοιπο που μένει στο σουρωτήρι το πλένουμε με κρύο νερό της βρύσης (όχι με απορρυπαντικό) και το ξαναρίχνουμε στο δοχείο και ξαναβάζουμε γάλα. Οι μικροοργανισμοί αυτοί κάθε φορά καταναλώνουν μέρος του γάλατος και μεγαλώνουν. Για να διακόψουμε την παραγωγή, βάζουμε τους μικροοργανισμούς με γάλα στο ψυγείο. Εκεί διατηρούνται αλλά δεν αναπτύσσονται. Καλό είναι να τους ενεργοποιούμε κάθε μήνα για να διατηρούνται ‘ζωντανοί’.
Συμβουλές κατανάλωσης του κεφίρ:
- Δεν πρέπει να καταναλώνεται από βρέφη μέχρι 6 μηνών διότι στην ηλικία αυτή το πεπτικό τους σύστημα δεν είναι ακόμα έτοιμο να το δεχτεί.
- Η μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου κάθε ατόμου είναι διαφορετική, με αποτέλεσμα το κεφίρ να μην είναι ανεκτό γα όλους.
- Λόγω της όξινης γεύσης του δεν είναι αρεστό από πολλούς οπότε καταναλώνεται ανάλογα με την επιθυμία του καθενός και μπορεί να αναμιχθεί με φρούτα π.χ. μπανάνα στο μπλέντερ για να αποκτήσει πιο γλυκιά γεύση.
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή παγωτών, κρεμών, σάλτσας κ.α.
- Το ότι είναι υγιεινό ρόφημα δεν σημαίνει ότι μπορούμε να το καταναλώνουμε σε μεγάλες ποσότητες. Μπορεί να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα π.χ. διάρροιες ή φουσκώματα. Με μέτρο πάντα μέσα στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής.
Ευτυχία Γαλανάκου
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος και Χημικός Α.Π.Θ. Εκπαιδεύτρια ΕΦΕΤ
Email : efygalanakou@yahoo.gr